Sosyal Medyanın İnsanları Beğenilerinde Hapsetmesi: Youtube Örneği ve Gözetim Toplumu
YOUTUBE ÖRNEĞİ VE GÖZETİM TOPLUMU
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10928519Anahtar Kelimeler:
Sosyal Medya, Gözetim, Youtube, Akışkan YaşamÖzet
Yeni gelişen teknolojiler, dünyadaki bilgilerin çeşitlenmesini ve birikmesini sağlamıştır. Big Data olarak adlandırılan büyük veri kümesi ve bu verilerin analizleriyle, kolay bir şekilde, insanların beğenilerine yönelik tahminler yapmak mümkün olmuştur. Özellikle en çok kullanılan platformlardan biri olan Youtube’un, kendi platformunu sürdürülebilir tutmak adına, kullanıcıların beğenebilecekleri videolar önerebilen yapay zekâ algoritmalarını kullandıkları da bilinmektedir. Bu konuyu günümüzde gözetimin en temel alanlarından biri olan internet ve yeni medya teknolojileri dâhilinde değerlendirmek yerinde olacaktır. Bilindiği üzere kullanıcılar bir konuyla ilgili Youtube’da bir video izlediğinde farkında olarak veya olmayarak benzer videolar ağı kümesine düşmektedir. Başka bir ifade ile kullanıcılar, konuyla ilgili farklı içeriklere kendisini isteyerek/istemeyerek kapatmakta, bir çeşit oluşturduğu filtre balonunun içine hapsolmaktadır. Bu yazının amacı, Youtube’un gözetim ve yapay zekâ yoluyla, insanları nasıl kendi beğenilerinde hapsettiğini, çeşitli çalışmalarla gösterebilmek olmuştur. Bu yazının yönteminde konu özelinde literatür taraması yapılmıştır. Bu bağlamda çalışmamın temel amacı, Youtube’un gözetim ve yapay zekâ yoluyla, insanları nasıl kendi beğenilerinde hapsettiğini, çeşitli çalışmalarla gösterebilmek olmuştur.
Referanslar
Babacan, E, M. (2014). “Sosyal Medya Sonrası Yeni Toplumsal Hareketler”, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), s.135-160.
Bauman, Z. (2001). Parçalanmış Hayat: Postmodern Ahlak Denemeleri, Çeviren: İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Bauman, Z. (2011). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup, Çeviren: Pelin Siral, Habitus Yayıncılık, İstanbul
Bauman, Z. (2020). Akışkan Hayat. Çeviren: Akın Emre Pilgir. Ayrıntı Yayınları, İstanbul
Bauman, Z. ve Lyon, D. (2013). Akışkan Gözetim. Çev. Elçin Yılmaz. Ayrıntı Yayınları. İstanbul
Bauman, Z.. (2000). Liquid Modernity. Cambridge: Polity Press
Bentham, J. (2016). “Panoptikon ya da Gözetim Evi”, Panoptikon Gözün İktidarı (iç), Çeviren: Zeynep Özarslan, Hazırlayan: Barış Çoban ve Zeynep Özarslan, Su Yayınları, İstanbul,
Binark, F. (2017). Algoritmaların Yarattığı Yankı Odalarında Siyasal Katılımın Olanak/Sızlı/Ğı:“Olmak Ya Da Olmamak İşte Bütün Mesele Bu Mu?…”. Varlık.
Elliott, A.(2017). Çağdaş Sosyal Teoriye Giriş, Çeviren: Selda Taşdemir-Afşar ve Diğerleri, Dipnot Yayınları, Ankara
Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu, Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Han, B.C. (2017). Şeffaflık toplumu. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
İlangovan, A., Beswick, R., & Sarojini, B. (2021, December). The Impact of YouTube Personalization Algorithm on UserGenerated Content Creation in India. In 2021 2nd International Conference on Communication, Computing and Industry 4.0 (C2I4) (pp. 1-6). IEEE
Karakaya, A. (2014). Yeni İletişim Ortamları İle Sömürgeciliğin Dönüşümü Gözetim Olgusu ve Bireylerin Farkındalık ve Teslimiyetleri Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Kılınç, D., & Başeğmez, N. (2019). Uygulamalarla Veri Bilimi Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi. İstanbul: abaküs
Lyon, D.. (2013). Gözetim Çalışmaları Genel Bir Bakış. Çev. Ali Toprak. Kalkedon Yayınları. İstanbul
Miller, D. (2012). Social Networking Sites. Digital Anthropology (1.baskı) içinde (s. 146- 161). London: Berg Publishing.
O’Callaghan, D., Greene, D., Conway, M., Carthy, J., & Cunningham, P. (2015). Down the (White) Rabbit Hole: The Extreme Right and Online Recommender Systems. Social Science Computer Review, 33(4), 459-478
Özger, Ö. (2016). “Gözetim Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Elektronik Gözetim”, Siber Politikalar Dergisi, 1(1), s.5-31
Özuz, E. (2018). Dijital sosyoloji perspektifinden toplumsal değerlerin değişme sürecinde youtuberlar: ilköğretim öğrencileri örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Ankara
Snickars, P., & Vonderau, P. (Eds.). (2009). The YouTube Reader (p. 9). Stockholm: National Library of Sweden.
Suvay Eker H. & Orkan S. (2023).Tavsiye sistemleri: youtube tavşan deliğinden aşağı düşmek. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 187-196
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Ahmet Faruk Koşar
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
